Idealna realizacja

Powieści kryminalne Jørna Liera Horsta zwykłem po prostu pochłaniać. Zwykle są to książki z solidną narracją, porządnymi bohaterami i ciekawą intrygą. Na pewno brakuje w nich jakichkolwiek eksperymentów, każdy kolejny kryminał to doskonała realizacja założeń gatunku. Twórczość Jørna Liera Horsta udowadnia, że dojście do mistrzostwa w literaturze popularnej wymaga czasu i zdolności pisarskich. Ostatnio skończyłem Szumowiny i przyznaję, że jest to kolejna dobra książka Jørna Liera Horsta, kolejny kryminał, który jest w stanie przyciągnąć uwagę czytelnika do ostatniego słowa.

Nie widzę celu w oburzaniu się, że jest to „tylko” literatura popularna, jakieś kolejne czytadło dobre wyłącznie na wakacje lub na weekend. Nie ma się czym podniecać, a już tym bardziej doszukiwać się wartości artystycznych. Takie nastawienie zupełnie nie sprawdzi się w przypadku twórczości Jørna Liera Horsta! Sięgając po dowolną książkę tego autora, należy zmienić oczekiwania – poszukać w sobie chęci rozwiązania zagadki kryminalnej. Dopiero wtedy można czerpać przyjemność z czytania kryminałów Jørna Liera Horsta i cieszyć się sposobem, w jaki prowadzi narrację. W tym aspekcie ma wiele do pokazania, ponieważ jest wybitnym rzemieślnikiem słowa. Nie można mu przyszyć łatki artystycznego snoba, ponieważ doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że porusza się po przestrzeni literatury popularnej.

Gorąco zachęcam do sięgnięcia po Szumowiny. W tej książce jest absolutnie wszystko to, czego potrzebuje porządku kryminał. Tajemnica ma swoje korzenie w przeszłości, mordercą okazuje się ktoś, kogo nie sposób podejrzewać, a trup nie ściele się gęsto. Jorn Lier Horst zabija dokładnie tyle postaci, ile trzeba, co świadczy o tym, że doskonale czuje gatunek. W końcu nie ma nic gorszego od powieści kryminalnej, którą napędzają kolejne trupy. Główny bohater, czyli William Wisting, to policjant z poplątanym życiem osobistym. Swoim charakterem przypomina postaci z amerykańskiego kryminału czarnego – jest cyniczny i dowcipny, daleko mu do brytyjskiego dżentelmena, jakim był Sherlock Holmes. Szumowiny to kolejna książką Jørna Liera Horsta, którą przeczytałem i muszę przyznać, że nie mam dość głównego bohatera. W pewien sposób go polubiłem, nie czekam na jakieś rewolucyjne zmiany jego charakterze. Postać rozwijana jest konsekwentnie, każdy kolejny tom przygód Williama Wistinga odkrywa kolejny element jego charakteru.

Szumowiny to solidna realizacja założeń powieści kryminalnej. W tej pozycji na próżno szukać eksperymentów formalnych lub prób odświeżenia samego gatunku. Jorn Lier Horst wkłada w znane ramy interesującą historię i dba o to, aby czytelnik był cały czas zaintrygowany. To spore osiągnięcie, dlatego nie widzę powodu, dla którego należy deprecjonować twórczość tego skandynawskiego autora. Fani powieści kryminalnych na pewno będą usatysfakcjonowani, a osoby, które chcą zacząć przygodę z tym gatunkiem, mogą spokojnie sięgnąć po Szumowiny. Znajdą tam wszystko to, co jest najlepsze w kryminałach.